Passend onderwijs in het MBO

Op MBO-opleidingen is goed functionerend onderwijs onmisbaar. Docenten, begeleiders en andere professionals hebben serieus werk gemaakt om van de al langer bestaande vertrouwde zorgstructuur op basis van rugzak-financiering, een ondersteuningsstructuur te maken voor alle studenten met onderwijsbehoeften en daarop gebaseerde ondersteuningsbehoeften. Het tijdig opsporen en onderscheiden daarvan leidt binnen steeds meer opleidingen tot een preventieve en integrale aanpak door variabel samengestelde ondersteuningsteams voor de eerstelijns begeleiding. Dit vraagt om creatief denken, snel kunnen schakelen, inzetten van de beste hulpmiddelen en om soepel samenwerkende professionals.

 

Zoals overal in het onderwijs verschillen studenten, hun docenten en begeleiders, faciliteiten, bereikbaarheid, steunstructuren van de opleidingen, opleidingsteams en visies. Dit boek toont en bespreekt in drie hoofdstukken passend onderwijs in het middelbaar beroepsonderwijs:

– de ondersteuning van jongeren die in ontwikkeling zijn,

– de ondersteuning van docenten en begeleiders,

– de ondersteuning op het niveau van de opleiding.

 

In het laatste hoofdstuk presenteren de auteurs betrouwbare hulpmiddelen om passend onderwijs in het MBO uit te kunnen bouwen en onderhouden. Dit gereedschap bestaat uit een 25-tal beproefde, praktische hulpmiddelen, die ook digitaal beschikbaar zijn via de code voor in het boek.

Inhoudsopgave

Inleiding

 

1 Opleiden van jongeren in ontwikkeling

1.1 Inleiding

1.2 Jongeren in ontwikkeling

1.3 Beeldvorming over jongeren

1.4 Ontwikkelingstaken van jongeren

1.5 Van ontwikkelingstaken naar een ABC van onderwijsbehoeften

1.6 Onderwijsbehoeften van jongeren

1.7 Onderwijsbehoeften van de groep

 

2 Ondersteuning van de docent en de begeleider

1.1 Inleiding

1.2 Vaardige docenten

1.3 Ondersteuningsbehoeften op een rij zetten

1.4 Reflectie als hulpmiddel bij het formuleren van ondersteuningsbehoeften

1.5 De onderwijsmethodiek van handelingsgericht werken

1.6 Systeemgericht én systematisch aan de slag

1.7 Docenten en hun grondhouding als basis voor passend opleiden

 

3 Ondersteuning op het niveau van de opleiding en de instelling

1.1 Inleiding

1.2 Ondersteuning van alle studenten

1.3 Integrale schoolondersteuning: vier vuistregels

1.4 Integrale schoolondersteuning in de praktijk: de School als Werkplaats (SAW)

1.5 Ondersteunen bij organisatieveranderingsprocessen

 

4 Gereedschap voor docenten en begeleiders

4.1 Inleiding

Deel A

A.1 Overzichtslijst Onderwijsbehoeften

A.2 Snelle scan Beeldvorming gedrag

A.3 Checklist Relatie tussen leren en gedrag

A.4 Vragenlijst Zelfdeterminatietheorie motivatieschaal MBO

A.5 Mijn Persoonlijk Profiel

A.6 Teken je levenslijn

A.7 Gesprek voeren met een student

A.8 Inventariseren van Sociale en emotionele competenties van studenten

A.9 Observatie Gedrag en profiel

A.10 Effectief handelen bij acht typen complex gedrag

Deel B

B.11 De 5 G’s: reflecteren met een student

B.12 Zelfanalyse van Competenties bij complex gedrag

B.13 Handelingsplan MBO van de jongere

B.14 Groepsplan MBO

B.15 Observeren Competenties van docenten en begeleiders

B.16 Observeren van Management en instructie

B.17 Kijkwijzer Activerende directe Instructie

B.18 De Incidentmethode

B.19 Goodness-of-fit jongeren

Deel C

C.20 Checklist Sociaal en emotioneel leren: succesindicatoren programma

C.21 Vragenlijst Docenten en begeleiders:’ Passend Onderwijs binnen de school/opleiding’

C.22 Meetlat Passend onderwijs MBO

C.23 OP PAD hulpmiddel voor procesbegeleiding

C.24 Format Teambespreking handelingsgericht werken

C.25 Matrix Handelingsgericht werken en schoolontwikkeling

 

Literatuur en andere bronnen

 

Register